Liderlik ve Lider

M. Ali KAYA

İnsan yardıma muhtaç aciz ve zayıf olarak yaratılmıştır. Bu sebeple toplumda yaşamak zorundadır. Toplumda ise pek çok farklı gruplar, inançlar, fikirler, dinler ve anlayışlar vardır. Bütün bunlar insanların ihtiyacında doğmuştur. Grup üyeleri de farklı farklıdır. Bazı grup üyeleri diğerlerinden farklıdır, daha aktiftir ve daha fazla hizmet ederler. Bu sebeple hizmet edenlerin etrafında bir gruplaşma görülür.

Grup içinde farklılaşma birleştirici bir liderin varlığını zaruri kılar. Grubun en merkezindeki kişi o grubun lideri, diğerleri onun takipçileri olurlar. Merkezîleşme arttıkça daha otoriter bir grup düzeni, azaldıkça daha demokratik bir düzen söz konusu olur.

Otoriter grupta lider merkezde olduğundan tüm emirler ondan alınır ve tüm aktarımlar ona yapılır. Üyeler serbest değildir; kişisel ilişkiler sınırlıdır. Lider olmayınca düzen altüst olur. Demokratik düzende ise üyeler arası gelişme daha yüksektir. Grup lidere bağlı değildir bu sebeple liderin olmaması durumunda gruptaki çalışma düzeni bozulmaz.

Otoriter grupta kararlar lider tarafından verilir ve bu tartışmadan kabul edilir. Demokratik grupta lider tek başına karar vermez; istişare ve tartışma içinde grup bir bütün olarak karar verir. Sonuçta lider toplumun fikrine, arzu ve isteklerine tercüman olandır. Kendi fikirlerini topluma kabul ettiren lider değil; ya filozoftur veya bir diktatördür.